Monday, October 10, 2011

"Πιό πάνω απ' τα σύννεφα"



Πολλές φορές αναρωτιέμαι τι' ν' αυτό που δένει το συναίσθημα με μια εποχή. Άλλες τόσες θα ήθελα να αποδέχομαι όλες τις εποχές εντός μου. Εκφάνσεις ενός ενιαίου και αδιαίρετου προσωπικού αισθήματος. Γνώριμο, παρήγορο, κάτι για την ώρα που χάνω τις ακριβείς μεταβάσεις. Φθινόπωρο, άνοιξη, πού κάνουμε σταθμό; Έρωτας ανυπεράσπιστος, παντοδύναμος προβάλλει, ξεφεύγει, κάπου ανάμεσα, πυκνοκατοικημένα τα στενά της πόλης. Στην εξοχή παραβγαίνει ένα παιδί. Μ' ένα χαρταετό. Φαινόμενα πεταλούδας και φαντασία του χάους. Κάποτε πίστευα δε χειμωνιάζει, μόνο η ανάγκη μας αλλάζει για περισσότερα ή λιγότερα ρούχα. Μεγαλώνουμε. Με όση βεβαιότητα βρίσκουν πολύ συγκεκριμένα και ακαριαία το δρόμο για να προσβάλουν την όσφρηση την άνοιξη οι νεραντζιές, με άλλη τόση σιγουριά δυο σταγόνες βροχή απ' τα σύννεφα μπορούν να συνάξουν όλο το φθινόπωρο στο πρόσωπό μου. Το παιδί τρέχει. Ο χαρταετός; Κοιτάζω παράθυρο. Δεν είναι δυνατόν να ορίσω τη διαφάνεια μιας σταγόνας σε λέξη. Μετά το καλοκαίρι, ο ουρανός συννεφιασμένος μοιάζει εντελώς ξεχασμένος προορισμός. Ακούω. Ο ήχος της βροχής, τριξίματα μες στο σπίτι. Βγαίνω. Αέρας σηκώθηκε. Ψιχαλίζει. Κρυώνω; Κάτω από μπαλκόνια μέσα στη βροχή. -Αμπρέλα...! Μπρέλα! Ο Πακιστανός. Όποιος έφτασε ως εδώ έχει μια ιστορία ν' αντέχει. Μια ιστορία προοπτική, μια ιστορία ουρανομήκη, μια ιστορία μη εποχιακή. Παιδιά διαρκείας και δρόμος αντοχής. Σ' αγαπώ πιο πάνω απ' τα σύννεφα. Ο ουρανός κατά τόπους δεν είναι κατσούφης κι εσωστρεφής.

(Το κείμενο αυτό γράφτηκε για τους Έρωτες Αστικού Πολιτισμού και εκδόθηκε στο αντίστοιχο τεύχος το Φθινόπωρο 2010)

Friday, October 07, 2011

Μοναξιά (Ι)



Solitude (I)

by Tomas Transtromer

I was nearly killed here, one night in February.
My car shivered, and slewed sideways on the ice,
right across into the other lane. The slur of traffic
came at me with their lights.

My name, my girls, my job, all
slipped free and were left behind, smaller and smaller,
further and further away. I was a nobody:
a boy in a playground, suddenly surrounded.

The headlights of the oncoming cars
bore down on me as I wrestled the wheel through a slick
of terror, clear and slippery as egg - white.
The seconds grew and grew - making more room for me -
stretching huge as hospitals.

I almost felt that I could rest
and take a breath
before the crash.

Then something caught: some helpful sand
or a well - timed gust of wind. The car
snapped out of it, swinging back across the road.
A signpost shot up and cracked, with a sharp clang,
spinning away in the darkness.

And it was still. I sat back in my seat - belt
and watched someone tramp through the whirling snow
to see what was left of me.

(translated by Robin Robertson.)

Κόντεψα να σκοτωθώ μια νύχτα του Φλεβάρη.
Το αυτοκίνητο μου τραντάχτηκε, και παρασύρθηκε απ' τον πάγο
πάνω στο αντίθετο ρεύμα. Μέσα στην κίνηση
σύριξαν καταπάνω μου τα φώτα.

Το όνομά μου, τα κορίτσια μου, η δουλειά μου, όλα
ξέκοβαν ελεύθερα και έμεναν πίσω, μίκραιναν και μίκραιναν
μάκραιναν κι απομακρύνονταν. Γινόμουν ο κανένας:
ένα παιδί σε τόπο ανοιχτό, απ' το πουθενά περικυκλωμένος.

Τα φώτα των αυτοκινήτων έτρεχαν καταπάνω μου
περνούσαν καθώς πάλευα να συγκρατήσω το τιμόνι μ' ένα αίσθημα
τρόμου, αγνού κι ανεξέλεγκτου, άσπρος σαν ασπράδι.
Τα μικρά δευτερόλεπτα μάκραιναν και μάκραιναν - μου έκαναν χώρο -
ξαπλώνονταν σε αίθουσες νοσηλείας.

Έφτασα να αισθάνομαι ότι μπορούσα να σταθώ
και να πάρω μιαν ανάσα
πριν τη συντριβή.

Τότε κάτι με κράτησε: σα να βοήθησε λίγη άμμος
ή ένα αεράκι φύσηξε καταπάνω στην ώρα. Το αυτοκίνητο
ξέκοψε μπροστά και ξαναμπήκε στο ρεύμα.
Μια πινακίδα άκουσα να χτυπάει
χορεύοντας με κοφτερό πάταγο στο σκοτάδι.

Και στάθηκε. Κάθησα πίσω δεμένος τη ζώνη μου
και ξεχώρισα κάποιον που πάλευε μέσα στη χιονοθύελλα
να δει τι έχει μείνει από μένα.

(απόδοση στα ελληνικά: Αντώνης Γκρίτσης)

Sunday, October 02, 2011

Μικρές λέξεις VI - κομπ - λεξικό


Π(ρ)οσπα(σ)θ(μ)αίνω.

Προς, να κινούμαι προς. Ας κινούμαι προς.
Προς. Ως προς τι; Θα στο πω μετά.
Δηλαδή Μετά κινούμαι; Ό. Εγ Ώ; Πώς;! Όπως.
Εγώ. Κυνούμαι. Κυνούμενος. Κυνός. Κοινώς.
Προσκυνούμαι. Πωσκοινούμαι.
Προς το πάθος.
Το πάθος. Πωσπαθαίνω. Το λάθος.
Προσοχή! Προς! Όχι! Όμικρον! Πι! Ρο! Φρένο! Χι!

........................................................................................................................................................................
Ανάσα.
Αν. Να. Ας. Α.
Αν το. Α, ντο. Α! Ντό, ρε! Αντώνης, ρε!
Ρε! Ο Αντώνης!
Αντώνυμος. Ανώνυμος. Προσοχή.
Ασθμαίνω.
Αντώνης;
Πώς Αντώνης;
Όπως τύχει;
Αν τύχει. Αντύχημα.
Ατύχιμα. Λάθος.
Ατύχημα. Πάθος.
Στερητικό Α. Ασθενής.

(Σίγμα.) Εντός παρενθέσεως. (Σθένος.) (Εσθένα.) (Εσθαίνα.) (Αισθαίνα.) (Εσένα.) (Για σένα.)
Αίσθημα. Προς. (Σίγμα.) Τελικό.

Θήτα. Στη μέση. Εκτός παρενθέσεως:(Ένθετο;, Έκθετο;)
Επίθετο: Αντώνης Ασθενής.
Έκθετος παρενθετικά. Εγκάθετος στη ζωή. Ελεύθερη πτώση.

Θήτα. Θέατρο. Έκθεμα. Εδώ. Μες τη μέση. Με Σσσσσσ.... στη μέση.
Εσ θήτα. Ανεσθήτος. Ανεπαίσθητος. Ανεπεσθήτος. Ανεπαισθήτως.
Άσθμα. Γέμιση. Γέννηση. Αρρυθμία. Αμνησθία. Αμνησία.
Θήτα. Ρέζους θετικό. Εντός εκκυκλήματος.

(Αίμα.) (Εμά.) (Μη.) (Μι.) (Εμένα.) (Έμενα.)
Μαίνω. Μαίνομαι. Επιμένω.
Αίνω. Αν, το. Α, Ντο! Από Ντο!
Τραγουδώ.
Ένα. Εννοώ. Επαινώ; Επιμαίνω; Επιμένω.
Άλφα.

Με ψιλή ή με δασεία;
Όλη μέρα αβαρία, κούραση κι ορθοστασία.
Παύλφα. Ανάσα. Ολόκληρη. Με δασεία.
Παύση. Ολόκληρη. Υψηλή.
Αινάπαυση. Ανάπαυση.
Παύση. Παύση. Παύση.

(Μου φαίνεται έγινα κουλουβάχατα, θα χρειαστώ ερμηνεία)

Saturday, October 01, 2011

Αυτόγραφο



Καμιά ώρα θα βρουν κάτι
κίτρινα φύλλα πεταμένα
και θα πουν φθινοπώριασε τούτος.