Μικρές λέξεις ΙV - Γέννα

Μας περιέχουν κάτι ώρες
μετέωρες
αβέβαιες, δισταχτικές
χωρίς παρέα
χωρίς ψυχή
μια άβολη στάση
σε μια σιωπή
που δε φυλάει
ούτε αναπαράγει μνήμη
είναι τόσο ευαίσθητο το παραμικρό λάκτισμα εκεί
σα να ναι μάνα μας αυτή η μεμβράνη

Μικρές δράσεις ΙV - απουσία

Θα γίνω απαρατήρητος ώστε σε αυτή τη σιωπή από χρώματα ελεύθερος να μπορώ να ουρλιάζω διακριτικά, δίχως κάποιον να ενοχλώ, τη δικιά μου ψυχή ζώσα να ταράξω στην παύση της πολυχρωμίας να διασταλώ.

Διάλεξα εκδοχές που δε φαίνονται χωρίς σαφήνεια, χωρίς περίγραμμα μνήμης θέλοντας να συντάξω υπενθυμίσεις ή μάλλον μία παρατεταμένη ανάμνηση όλο άρωμα, δηλαδή χρώμα σε σύνδρομο στερητικό τόσο συγκεκριμένα απερίγραπτο τόσο δύσκολο άρωμα προσπαθώντας να θυμηθώ το καλύτερο που μπορώ να φτιάξω μια απόπειρα όλο χρώμα

γι’ αυτό θέλω να εξαφανιστώ.

Ακάθιστο Requiem για την ποιήτρια Άννα Αχμάτοβα

Στις 21 και 23 Οκτωβρίου 2010 το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης θα παρουσιάσει το έργο του συνθέτη Φίλιππου Τσαλαχούρη Ακάθιστο Requiem για την ποιήτρια Άννα Αχμάτοβα, opus 48. Η παρουσίαση του Requiem θα γίνει στα πλαίσια της έκθεσης Τέχνης Πολιτική που εγκαινιάστηκε στο ΕΜΣΤ στις 13 Οκτωβρίου.

Το Ακάθιστο Requiem ολοκληρώθηκε ως ιδέα τον Ιανουάριο του 2005 και πρωτοπαρουσιάστηκε τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου στο Μουσείο Μπενάκη. Η εκτέλεσή του απαιτεί από τους συντελεστές και τους ακροατές να στέκονται όρθιοι σε έναν ενιαίο χώρο ώστε τα μέρη να εκτελούνται διαδοχικά ανάμεσά τους. Η διάρκεια του έργου είναι σαράντα λεπτά. Ένα φλάουτο, ηθοποιοί, μία χορεύτρια, μία ζωγράφος, ένα βιολί και χορωδία συμπράττουν με σκοπό να παρασύρουν τους ακροατές-θεατές στη σκιά της ποιητικής προτομής της Άννας Αχμάτοβα που κατά την επιθυμία της, όπως διατυπώθηκε τραγικά στο ποίημα Ρέκβιεμ, θα πρέπει να στηθεί «…εκεί που στεκόταν ώρες ορθή…» και όχι σε μια πλατεία με τον καθιερωμένο τρόπο.

Στο Ακάθιστο Ρέκβιεμ συμμετέχουν οι ηθοποιοί Ρουμπίνη Βασιλακοπούλου, Νίκος Νίκας, Ευανθία Κουρμούλη, Μαρία Μητροπούλου, Αντώνης Γκρίτσης, Μπρανίδου Μαρία, Κυβεντίδου Μικαέλα, Έφη Μουγκαράκη, Εβελίνα Αραπίδου κ.α. η χορεύτρια Μαρίζα Τσίγκα, η ζωγράφος Λίλα Μαραγκουδάκη, η μέτζο σοπράνο Ευγενία Καλοφώνου, η βιολονίστα Γκαλίνα Μπρατούσκα, ο ακορντεονίστας Τάσος Μαυρολάμπαδος και η Χορωδία Opus Femina του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Κορινθίων. Το video-art υπογράφει η εικαστικός Ρένα Τσαγγαίου και την επιμέλεια των ήχων ο Γιώργης Σακελλαρίου.

Ο συνθέτης του έργου Φίλιππος Τσαλαχούρης έχει παρουσιάσει στο ΕΜΣΤ την όπερα του Πούσκιν τον Ιανουάριο του 2003 με μεγάλη επιτυχία. Τον Δεκέμβριο του 2008 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών και θεωρείται σήμερα ένας από τους πολυγραφότερους και πλέον δραστήριους συνθέτες της γενιάς του.

www.tsalahouris.net

Ώρες παραστάσεων:

Πέμπτη 21 Οκτωβρίου: 20.00,

Σάββατο 23 Οκτωβρίου: 19.00 & 21.00

H είσοδος είναι ελεύθερη.

Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.

Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

Κτίριο Ωδείου Αθηνών, Βασ. Γεωργίου Β’ 17 -19 & Ρηγίλλης, Αθήνα, 10675

Τηλέφωνα: 210 92.42.111 – 3, Fax: 210 92.45.200, protocol@emst.gr, pressoffice@emst.gr

www.emst.gr

http://fixit-emst.blogspot.com

Με τη βοήθειά σας

Διαλέγω τρία χρώματα: Άσπρο, γαλανό και γκρίζο. Αδυνατώ να προσδιορίσω ακριβή τονικότητα. Είμαι υπόλογος επειδή πάσχει το προς αναμετάδοση αίτημα στην καρδιά σας. Αναφέρομαι πάντως σε ουρανό, επομένως χρειάζομαι κάθε αυτοσχεδιασμό σας. Το απόγευμα κοίταζα στην πλευρά όπου δεν έδυε ο ήλιος, φώτιζε δηλαδή καθαρά, δεν έβαφε, τα σύννεφα. Τα έβαφε απ' την άλλη μεριά, δεν κοιτούσα το ηλιοβασίλεμα. Τα σύννεφα έδειχναν ότι δε μετατοπίζονταν. Αυτό κοιτούσα. Η ανάμνηση έγινε υπενθύμιση και βράδιασε όπως - όπως. Το περίγραμμα που διαμορφώνω είναι αυτή τη στιγμή μια ακόμα μνήμη αναζήτησης. Δεν αναπαράγεται καμιά νοσταλγία γι' αυτό δεν καταφέρνω καλά να θυμάμαι, γι' αυτό επιχειρώ την ανακατασκευή κι έχω ανάγκη τη βοήθειά σας.

L' amore

Έβλεπα την υποδειγματικά σκηνοθετημένη ερωτική σκηνή στο Είμαι ο έρωτας και όπως ακαθόριστα δίνονταν στην έξαρση τα σώματα, σκεφτόμουν ότι ο ίδιος ο κόσμος μας είναι ακριβώς έτσι ελάχιστα αρχιτεκτονημένος. Ένα καλούπι για ένα ακαθόριστο και αβάσιμο εντελώς συναίσθημα. Κι είμαστε τυχεροί μονάχα αν θα μας πλημμυρίσει.

Όσο κι αν παλεύει να βάλει τάξη κανείς, όσο κι αν χτίζει, όσο κι αν δείχνει να κυριαρχεί στους πέντε κόσμους και στις τρεις διαστάσεις, όσο κι αν χορογραφεί, όσο κι αν κανοναρχεί και εκλογικεύει, όσο κι αν μετράει ένα ένα φασούλια για καπίκια στο σακί, όσο κι αν νομίζει ότι έτσι πιά οφείλει να "πολιτικολογεί" και ωφελεί τα πιό ευοίωνα και κενόδοξα συνθήματα σε μια εποχή δυσοίωνη καθώς οχλαγωγεί να φωνάζει, ακόμα και όταν προβάλλει το πιο απόλυτα οργανωμένο τελοσπάντων σχέδιο μέσα στα αδιέξοδα θέλω να πω, το απόσπασμα των σχημάτων που επιχειρήθηκαν αποκαλύπτει την κατάλληλη ώρα - μια ώρα που μπορεί στην κρίση της συντριπτικής πλειοψηφίας χρεωκοπημένη και απευκταία καλή μας ώρα να θεωρηθεί- μια ανυπολόγιστη πτυχή ζωής, μια φέτα ζωής δηλαδή που μοιάζει ποτέ ως τώρα να μην συνυπολογίστηκε, μια φέτα απευχή που έχει πάνω της της τούρτας το κερασάκι. Εκείνη την ώρα βρίσκει και εισβάλλει ο έρωτας πλέον υγρός και o έρωτας ατρόμητος ως κοσμοπλημμύρα. Πνεόντας μένεα εκεί που ο άνθρωπος δείχνει να πνέει τα λοίσθια. Κι ενώ φυσάς και ξεφυσάς δε σβήνει κανένα κερί. Γιατί μάλλον είναι άδυτη κι αλύπητη άβυσσος η ζωή σου.

Μπορώ να δικαιολογήσω την εμμονή των ανθρώπων με τη σιγουριά και την τάξη. Καταλαβαίνω και την απόπειρα για την πλήρωση μιας κάποιας ευτυχίας -άμεσης ή απώτερης, δεν έχει σημασία, λίγο πολύ όλοι την έχουμε σκεφτεί-, όμως στην εποχή μας και δη στις μέρες μας είναι μάλλον πιό ξεκάθαρο παρά ποτέ ότι : "ευτυχισμένος είναι μια λέξη που μπορεί να σε γεμίσει μελαγχολία". Γιατί ατόφιο το συναίσθημα δεν είναι μια κατάσταση ούτε βέβαια γενικόλογη, ούτε φυσικά λογική αλλά - για να μιλήσω με ορολογία σημερινή- το συναίσθημα είναι μια κατάσταση εξίσου άπιαστη όσο θεωρείται φαντάζομαι μια οικονομική επένδυση μέσα σε κρίση. Αλλά ακριβώς στον αντίποδα του κρατούντος συστήματος αξιών.

Η ίδια η ευτυχία επομένως δεν μπορεί μέσα σε όλες αυτές τις κοσμογονικές αλλαγές να μένει ένα ατάραχο σώμα ή αορίστως πως να σημαίνει μια ανοικονόμητη στιγμιαία παραφορά. Γιατί το συναίσθημα πρώτα κι από τα πορτοφόλια είναι που στενάζει τέτοιες εποχές. Και δύσκολη είναι η επανάκτησή του γιατί δεν υποτάσσεται σε κανενός είδους οικονομία. Η ευτυχία στην παράμετρο αίσθημα δεν πρέπει να κάνει οικονομία και την παράμετρο συναίσθημα δεν πρέπει να τρομοκρατεί. Εκείνο πρέπει μια κοινωνία να φροντίσει πρώτιστα να μη χρεωκοπήσει. Πώς συνέβη στην ελληνική κοινωνία δηλαδή? Ε, ακριβώς στο αντίπερα πελαγοδρόμιο.

Παίρνει ακαθόριστη μορφή πάνω στα σώματα το αίσθημα, γίνεται μια παραφορά που συνεπαίρνει μαζί της και το ίδιο το πνεύμα - προς αποφυγή παρεξηγήσεων το συνεπικουρεί, γίνεται τότε συν - αίσθημα- όπως μια ανατριχίλα για παράδειγμα σε ένα άκρο ή τις ρώγες συμβαίνει την ώρα της υπερκόσμιας και ιερής ηδονής, όχι στην κουτοπόνηρη ευκαιρία μιας ηδονής εφήμερης και τυχαίας. Κι έτσι μέσα στην κρίση με καθαρό το συναίσθημα πρυτανεύει ορθή η κρίση μιας συναισθηματικής όμως ωριμότητας αυτή τη φορά. Αρκεί να εστιάσει κανείς την κατάλληλη στιγμή στην ανυπολόγιστη και μικρή λεπτομέρεια, στη λεπτομέρεια που δε θα γυαλίζει πιθανότατα οφθαλμοφανώς στο μυαλό και στο μάτι αλλά θα δώσει το χρόνο και το περιθώριο να αναπτύχθει ορθόστητο όλο το άβγαλτο και δειλό σχήμα της πραγματικής γενναιοκαρδίας/ γενναιοδωρίας και να αρχιτεκτονηθεί σε ό,τι παράλογο μπόρεσε να την συντάξει απ' την ανάγκη και όχι για το κέφι του ο δημιουργός της.

Διαζευτικά

φθινόπωρο ή βροχή

ή αναβροχιά ή προκατασκευή
ή ίσως και εκποίηση ονείρου
στην ή για την Αθήνα