Τρεις Αδελφές - Περεστρόϊκα

Οι αντιδράσεις μου κάθε φορά που έρχομαι αντιμέτωπος με τον Τσέχωφ είναι παιδικές. Ταξιδεύω πίσω σε ένα βάθος χρόνου που είναι προαιώνιο. Ταξιδεύω μάλλον στην παιδική ηλικία του πολιτισμού. Τόσο άγριος κόσμος, τόσο καταιγιστικός σα να φέρει συμπυκνωμένη μέσα όλη την εξέλιξη του ανθρώπου σε ένα κατά άλλους ρομαντικό αστικό ηδυπαθές σαλόνι. Εκρήξεις κοσμογονικές μέσα στην καρδιά τους. Δεν είναι έργα αυτά, είναι μπαρουταποθήκη. Θυμάμαι πάντα τον πρώτο "Γλάρο" με τη Δανδουλάκη, πρώτη παράσταση της καριέρας μου ως θεατής, αλλά δεν νομίζω ότι τη θυμάμαι μόνο επειδή ήταν η πρώτη της ζωής μου. Τη θυμάμαι γιατί ήρθα αντιμέτωπος με έναν κόσμο που μετρούσε συναισθήματα σε λεπτές γραμμές και κατέγραφε με την ακίδα καρδιογράφου.

Πίσω στο χρόνο, πέρα και πάνω από τον χρόνο σε μία πέμπτη διάσταση που δεν είναι μεταφυσική μα σκηνική μπορεί να είναι, μέσα σε έναν πυρετώδη πολιτισμό και μια ζωή που εξελίσσεται πάντα και από πάντα χωρίς σταματημό και με ταχύτητα που μας προσπερνάει με μόνα εφόδια τη μνήμη, την ελπίδα και τα ματαιομένα μας όνειρα, τον παροξυσμό και τη νεύρωση της στιγμής μας, της ανάγκης μας για το φως που μας καταβαραθρώνει άτσαλα σε ένα φυγόκεντρο σκοτεινό πηγάδι. Πηγάδι σκοτεινό και άπατο με θέα τον ουρανό. Να το Σισσύφειο μαρτύριο μας.

Όλοι οι μεγάλοι θεατρικοί συγγραφείς ήταν και φιλόσοφοι μεγάλοι. Και συμβαίνει πολύ απλά αυτή η εφαρμογή της θεωρίας στην πράξη, συμβαίνει όταν τα έργα τους παρουσιάζονται πάνω στη σκηνή, όταν φωτίζονται στην πράξη. Προσοχή στις λέξεις! Στην πράξη... Φωτίζονται... Είναι τόσο δύσκολο φορές - φορές να γίνεις τόσο σαφής ώστε να σημασιοδοτήσεις το νοηματικό εύρος μιας εύπεπτης λεξούλας. Όμως εκείνη είναι εκεί έτοιμη να σου αποκαλύψει ένα κόσμο και να σου αποκαλυφθεί να ξεκολλήσει από την κοινόχρηστη χρήση και με βάση την κοινόχρηστη χρήση που εγκαταλείπει να σου αποδείξει έναν άλλο σκοπό, ένα άλλο μυστικό και αν μπορέσεις θα το πιάσεις. Όπως κι οι δράσεις. Καθημερινές, σταθερές, επαναλαμβανόμενες, συνδυασμένες με άλλων δράσεις καθημερινές, σταθερές, επαναλαμβανόμενες αφήνονται για να παραδοθούν πιο έκδηλα όλα αυτά που τις παροτρύνουν.

Γι' αυτό έχει νόημα να είσαι θεατής μιάς καλής Τσεχωφικής ή Μπεκετικής δράσης. Γιατί είναι ό,τι πιό κοντά μπορείς να βρεις στον τραγελαφικό της ζωής σου ρυθμό. Όχι απομακρυσμένο και υψωμένο σε βάθρο υπερκόσμιο και τραγικό, όχι παραμορφωμένο, διογκωμένο και εν τέλει γελοία κωμικό. Αυτό που βλέπεις εδώ είναι αναγνωρίσιμο και γι' αυτό καθηλωτικό.

Η παράσταση στο πιο υπέροχα σκηνογραφημένο από ποτέ Θέατρο Τέχνης της Φρυνίχου στην Πλάκα είναι ακριβώς αυτό. Μια σκηνοθετική δύναμη άλλη την σπρώχνει και μια δυναμική άλλη που σου αποδεικνύει έναν Τσέχωφ απλό όσο σύνθετη είναι η ζωή, αναγνωρίσιμο, αισθησιακά βιωμένο και καθηλωτικό. Αυτήν την παράσταση φέτος μην την χάσετε!