Αμφίθυμοι παρθένοι

ΠΡΟΑΥΛΙΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ - ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ΑΠΟΓΕΥΜΑ

Δύο άνδρες, κάπως «μαζεμένοι», συνομιλούν καθισμένοι σε ένα παγκάκι έξω από τον ναό.

⁃ Δεν θα μπείτε;

⁃ Απαπα... αποφεύγω να μπαίνω σε εκκλησίες. Εσείς θα μπείτε;

⁃ Απαπα... αποφεύγω να μπαίνω σε εκκλησίες κι εγώ.

⁃ Μ’ αρέσει πολύ η εκκλησία αυτές τις μέρες, αλλά δεν έχω και πολλά πάρε δώσε με τον θεό.

⁃ Και μένα μ’ αρέσει... αλλα αυτές τις μέρες με τόσο κόσμο τον φοβάμαι περισσότερο. Θέλω αποκλειστικότητα.

⁃ Ας είναι... θα τ’ ακούσουμε όλα από εδώ.

⁃ Εσάς γιατί σας αρέσει;

⁃ Δεν ξέρω... αυτές τις μέρες είναι κάπως διαφορετικό... κι όλα αυτά τα λόγια έχουν κάτι ερωτικό. Ίσως είναι κάπως βέβηλο αυτό που σκέφτομαι, γι’ αυτό καλύτερα «εκτός νυμφώνος»...

⁃ Σας καταλαβαίνω... κι εγώ νιώθω διαρκώς ανέτοιμος στη σχέση μου με όλο αυτό.

⁃ Εγώ θα έλεγα διαρκώς ανέντιμος. Σαν να μην δικαιούμαι ό,τι προσφέρεται.

⁃ Γιατί το λέτε αυτό; Ο θεός προσφέρεται σε νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες.

⁃ Να, γι’ αυτό. Τον νηστεύω συνεχώς.

⁃ Και με τι χορταίνετε;

⁃ Δεν χορταίνω. Ξοδεύομαι διαρκώς. Είμαι άπληστος.

⁃ Μα, εφόσον το αναγνωρίζετε, θα 'στε συγχωρεμένος.

⁃ Δεν με συμφέρει μια τέτοια συγχώρεση. Θα ένιωθα βολεμένος.

⁃ Σας καταλαβαίνω. Κι εγώ νιώθω έτσι έκθετος στην πίστη μου διαρκώς.

⁃ Μα εσείς αν δεν κάνω λάθος είστε κάθε Κυριακή εδώ.

⁃ Ναι, αλλά απέξω.

⁃ Τι σημασία έχει το στασίδι, σημασία έχει ότι είστε εδώ.

⁃ Σημασία έχει ότι είμαι απέξω.

⁃ Μπείτε μέσα, λοιπόν.

⁃ Αν έρθετε μαζί μου, προχωρούμε.

Σηκώνονται και προχωρούν αβέβαια προς την είσοδο της εκκλησίας.

- Αν μπούμε μέσα, τι θα γίνει;

- Λέτε να πέσει να μας πλακώσει;

- Λέτε να  γεμίσει ο κόσμος περιστέρια;

- Πιστεύετε στα θαύματα!

- Κι εσείς στις καταστροφές! Πάμε!

Απουσίαζε

Aπουσίαζε
κάτω από τόνους συρφετών
ελεύθερη
κάτω από όγκους αναθεμάτων
δεν έβγαινε στην επιφάνεια
Μόνο καραδοκούσε - κι έτρεμε

την ώρα που δεν ερχόταν πια
το σύμπαν που τυμπάνιζε
μέσα στον κρότο ενός απείρου

Τι ψέματα που λέω...
αφού δεν υπάρχει ήχος
αφού δεν υπάρχει οξυγόνο,
βαρύτητα, μετατόπιση
αφού δεν έχει βαρύνουσα σημασία
ακόμη και το ψέμα το ίδιο που λέω

αφού κι η ανάσα για να υπάρχει
χρειάζεται σκάφανδρο

Συμφιλίωση

Η μοναδική φωτογραφία όπου εμφανίζονται μαζί η Έλλη Λαμπέτη και η Αλίκη Βουγιουκλάκη τον Ιούνιο του 1983 στην πρεμιέρα της παράστασης «Οι άνδρες προτιμούν τις ξανθές» με πρωταγωνίστριες τη Ζωή Λάσκαρη και την Μάρθα Καραγιάννη. Λίγους μήνες μετά η Λαμπέτη πέθανε. 

Σύμφωνα με πολλούς η Λαμπέτη κι η Βουγιουκλάκη ήταν δυο παντελώς διαφορετικοί κόσμοι που δεν μπορούν να συγκριθούν ούτε θα μπορούσε καικανείς να διανοηθεί καλλιτεχνικά μια συνυπαρξή τους. Προσωπικά, πολύ αμφιβάλλω γι’ αυτό, κι αυτό δεν το λέω υποτιμώντας τη Λαμπέτη ή με διάθεση να πριμοδοτήσω την Βουγιουκλάκη. Το λέω αυτό γιατί θεωρώ και αυτή την άποψη διατυπωμένη με βάση τα στεγανά μιας επιπλαστης σοβαροφάνειας από την οποία μαστίζεται ακόμα και σήμερα και για άπειρα θέματα η ελληνική - εμφύλια και παγίως διπολική - δημόσια σφαίρα. Και για κάτι τέτοια μεγάλη ευθύνη φέρουν κυρίως δευτερογενείς παράγοντες, κάτι περισπούδαστοι κριτικοί θεάτρου και διάφοροι σοβαροφανείς δημοσιογράφοι, που δυστυχώς αμφότεροι επιμένουν να παίρνουν τον εαυτό τους πολύ σοβαρά και θέλουν να κάνουν το κομμάτι τους στην πλάτη των αληθινών πρωταγωνιστών.

Το σχόλιο «η Βουγιουκλάκη δεν είναι ηθοποιός, είναι μίμος» ή η επιστολή της Λαμπέτη που ξεκινούσε ως εξης: «Κύριε Πρωθυπουργέ, πιθανόν δε με γνωρίζετε, είμαι η Έλλη Λαμπέτη, συνάδελφος της Αλίκης Βουγιουκλάκη» που δεν έφτασε ποτέ στον παραλήπτη της Ανδρέα Παπανδρέου είναι από μια περίοδο που η Λαμπέτη ήταν πια χτυπημένη από την αρρώστια της, πολύ πληγωμένη και μοιραία πικραμένη. 

Η Βουγιουκλάκη ωστόσο, πάντα με μια γενναιοδωρία στις κατά καιρούς συνεντεύξεις της, αναφερόταν στις «ανταγωνίστριες» της και ακόμα κι όταν μιλούσε - εγωπαθώς για πολλούς - για την όποια «μοναδικότητά» της δεν δίστασε ποτέ να παραδεχτεί τη «μικρότητά» της μπροστά στην Καρέζη, την Λαμπέτη ή την παντελώς και αδίκως ξεχασμένη Βάσω Μανωλίδου. 

Εν πάσει περιπτώσει, εμένα αυτή η φωτογραφία μ’ αρέσει πολύ, όχι μόνο γιατί μ’ αρέσει κι η Λαμπέτη πέρα από τη Βουγιουκλάκη, αλλά γιατί έτσι όπως έχει γίνει η λήψη νομίζω ότι στα τούτα τους μοιάζουν.

Αυτά και φυσικά Χαίρετε.

Υ. Γ. Λέγεται δε ότι η αμάθεια των δημοσιογράφων ήταν τέτοια στην εν λόγω πρεμιέρα που κανείς δεν αναγνώριζε την Λαμπέτη μέχρι τη στιγμή που η Αλίκη σηκώθηκε και κάθησε δίπλα της.

ΑΝΕΛΟΜΑΚΑΡΟΝΑ

Σήμερα μπήκε ένας κύριος στον φούρνο και μας ευχήθηκε, κάπως δυνατότερα από το σύνηθες η αλήθεια: «Καλή Χρονιά!». Του είπε κι η μάνα μου χαρούμενη «καλή χρονιά» - μόλις είχε ζητήσει ένοχα να της βάλουν μισό κιλό απ’ τα τελευταία μελομακάρονα και σαν να την απενοχοποίησε πάνω στην ώρα! Τότε ο κύριος ακόμα δυνατότερα και κάπως πιο απόλυτα έως και λίγο άγρια την κοίταξε και είπε: «ΣηΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ! ΌΧΙ Η ΑΛΛΗ, Ε! ΣΗΜΕΡΑ, ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ!». «Ναι, ναι! Αυτό ΕΙναι!» πετάχτηκε έκπληκτη από το βάθος κι η σαστισμένη φουρνάρισσα.

Στις σκάλες

Περνώντας έξω
από ένα ξενοδοχείο πολυτελείας
- κοινώς γαμιστρώνα -
πέτυχα ένα ζευγαράκι να βγαίνει

Δεν ξέρω γιατί
έστριψα και κοίταξα τη γυναίκα
- όχι τον άντρα -
στα μάτια

Και το κατάλαβε κι εκείνη
γιατί με κοίταξε όπως την κοιτούσα

Δεν ξέρω τι μ’ έπιασε, δεν είμαι τέτοιος άνθρωπος
Πρώτο από όλους εμένα αιφνιδίασε
η στιγμιαία αδιακρισία

2019.2

Εκ των υστέρων είδα  ότι ήταν ένα κτήριο απέναντι από το Εφετείο Αθηνών. Η είσοδος της πολυκατοικίας του ήταν, δεν ήταν το κτήριο ολόκληρο, δεν κοίταξα ως απάνω. Μετωπικά στην πόρτα εισόδου στάθηκα απέξω. Μέσα, σαν τρια ταμπλώ: εξ ευωνύμων η σκάλα που οδηγεί πάνω, στο κέντρο η σκάλα προς το υπόγειο - στον τοίχο της προοπτικής της μια σύνθεση από λαμπιόνια που δεν αναβόσβηναν, πολύχρωμα, αλλά σταθερά, εκ δεξιών μια κατασκευή με πολλαπλάσια ενός μονοθεματικού γύψινου μοτίβου. Στο τζάμι της πόρτας εισόδου αυτοκόλλητες διακοσμητικές νιφάδες. Προσπάθησα να φωτογραφήσω τα φωτάκια μέσα από μια, με πρόδωσε το ζουμ της μηχανής του κινητού. Αρχιτεκτόνημα της Αθήνας στα τέλη του ‘70. Θεωρητικά αγέραστο. Παράξενος δρόμος η Κυρίλλου Λουκάρεως αν και ίσως δεν θα πρεπε να γίνομαι τόσο συγκεκριμένος.

2019.1

Aπ’ τη μουριά στο προαύλιο της εκκλησίας κρεμόταν ένα πλαστικό μπουκάλι κοκακόλας γεμάτο νερό. Η ενορία είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Από την είσοδο κρεμόταν ένα πανό αγιογραφημένης Παναγίας που σκύβει και φιλά το βρέφος. Εκατέρωθεν του στιγμιοτύπου έγραφε Χριστός και γεννάται. Είχε και σημαιάκια κρεμασμένα ελληνορθόδοξα. Κοίταζα την πλάτη της προτομής κάποιου παλιού εφημέριου, δεν διάβασα το όνομά του.

Ας πούμε

Περιμένω, ούτε και ξέρω τι περιμένω,
ούτε κι ένιωσα πως πέρασαν
τα τελευταία 8, ας πούμε, χρόνια

Ας πούμε αυτόν τον αριθμό,
αφού πρέπει κάτι να πούμε
Ας μετρήσουμε, αφού πρέπει
να εξηγηθούμε
και δε βρίσκουμε τίποτα να λέγεται
- μην τολμήσετε να πείτε:
«Τιποτα δεν πρέπει!», είναι κλισέ -

μέσα σε αυτή την απέραντη αοριστία
τα χουμε πει και τα χουμε ξαναπει
κανένας δεν κατάλαβε
τα μιλήσαμε τα συμφωνήσαμε όμως
μακάρι να καταλαβαίνατε την απόγνωση
που προκαλεί όλο αυτό
- ποιό θα μου πείτε,
- ποιό απ’ όλα (κάπως αγανακτισμένοι)
θα μου πείτε
οπότε
καλύτερα που δεν καταλάβετε ποτέ
τι φταίτε κι εσείς που επαναλαμβάνομαι
μα δεν εξηγούμαι
(Και βάζω και παρενθέσεις για να σας εκνευρίζω περισσότερο και
κάνω και άστοχους διασκελισμούς*)

Η συνήθεια σας να τακτοποιείτε
Και
- κάτι πρέπει να κάνεις με το θέμα σου με τα χρήματα, δε νομίζεις
Η δεύτερη καλύτερη ατάκα μετα το
- είσαι πολύ εγκεφαλικός

φοβάμαι, φοβάμαι το μετρήσιμο
φοβάμαι τόσο καρτερικά κάθε ξημέρωμα
που ο ήλιος καμιά φορά μου φαίνεται θα
ανατείλει στο αρνητικό του -
Όπως και το χει κάνει ως τώρα ήδη
τόσες πολλές φορές,
Κι όλο, θεέ μου, χειροτερεύει,

πωπω σα γυναίκα μιλάω
καμια θετική σκέψη
(Πωπω καθόλου πολίτικλι κορρεκτ αυτό με τη γυναίκα, η γυναίκα φέρνει τη ζωή,
να το βγάλω ή να την υποδυθώ)

Η θεία μου το 85 έλεγε:
Είμαι γυναίκα αλλά το’ χω αρσενικό το μυαλό
(το δηλητήριο εννοούσε;)

Δεν καταλαβαίνω πολύ καλά,
μ’ αρέσει η παρανάγνωση κι η ασυνταξία
δεν καταφέρνω να το ορίσω κι εντελώς
αλλά
- ας πούμε πριν 33 χρόνια, το 85,
η θεία μου ήταν 38 χρονών
απόψε 71 και δε μιλιόμαστε στα 39 μου
το 2050 θα μαι 71;

- Ας πούμε
θυμάσαι εκείνο τον διάλογο τότε:

- Η εξοικείωση με κατοχυρώνει με τ' άστρα;

- Η εξοικείωση με τι;

- Τίποτα, προσπαθώ να ορίσω αλλιώς τη σύνταξη του κατοχυρώνει,
αλλά δε μου βγαίνει σε δαχτυλικό εξάμετρο

*και άμετρους επίσης